Caso práctico. Comentario dunha pirámide poboación. Probas da ABAU de 2014

Atendiendo al documento, conteste (puntuación máxima de 4 puntos):

a) Cite las cinco provincias peninsulares más meridionales con menor índice de envejecimiento, recogidas en la figura 1 (1 punto).

b) Identifique la figura 2 y caracterice el modelo de estructura demográfica al que responde. Razone la respuesta (1 punto).

c) Explique las causas de los entrantes y salientes en los grandes grupos de edad (1 punto).

d) Comente las consecuencias que pueden derivarse de la estructura de población que refleja la figura 2 (1 punto).

a) Cite as cinco provincias peninsulares máis meridionais co menor índice de envellecemento,

recollidas na figura 1 (1 punto)

Huelva, Sevilla, Cádiz, Almería e Murcia.

b) Identifique a figura 2 e caracterice o modelo da estrutura demográfica á que corresponde. Razoe a resposta (1 punto)

É una pirámide de poboación, un histograma (úsase para representar as frecuencias dunha variable cuantitativa continua)/ gráfico de barras horizontais, bidireccional que mostra a estrutura demográfica da poboación, por sexo e idade, nun momento determinado.

No eixo vertical temos os rangos das idades (5 en 5 anos) e no horizontal os efectivos de poboación masculina e feminina en porcentaxe sobre o total da poboación .

Forma da pirámide propia dos países desenvolvidos con taxas de natalidade moi baixas e unha mortalidade en aumento pola alta esperanza de vida asociada a un réxime demográfico moderno/ postmoderno.

Pirámide contractiva/ forma de urna/ regresiva/ formas triangular ou de parasol, de oxiva ou campá correspondente a unha poboación envellecida. Base estreita por acusada diminución da poboación  xoven e ensanchamento da poboación adulta e anciá

c) Explique as causas dos entrantes e saíntes nos grandes grupos de idade (1 punto)

− Entrante 70 a 74 anos nacidos desde 1938 ata 1942, correspóndese coa caída de nacementos  durante a Guerra Civil e a posguerra; este é menos visible nas mulleres pola maior lonxevidade e menores taxas específicas da mortalidade.

− Saínte para os emigrantes retornados de máis de 60 anos.

− Saínte correspondente ao baby boom dos 60 para os maiores de 40 anos (grupos de idade nacidos  entre 1962 e 1972 aprox.) Forte crecemento vexetativo dos anos do “desarrollismo” e política  pronatalista do réxime ditatorial.

− Saínte polo aporte de adultos da inmigración nas idades entre 30 e 39 anos

− Entrante moi significativo pola baixada da fecundidade nos 90, asociado aos cambios sociais e culturais (carga económica, incorporación laboral da muller, planificación familiar,...) que acompañan ao final da transición demográfica e redución por mor da crise económica.

i. diminución natalidade desde 1979.

ii. Obsérvase mellor a baixada da cohorte de 25 a 29 anos (nacidos a finais dos 80 e comezos dos 90).

− Saínte por incremento da natalidade que se explica pola inmigración nos primeiros grupos de  idade(de 0 a 9 anos). Esta poboación conserva comportamentos de fecundidade propios das rexións de orixe (países subdesenvolvidos)

d) Comente as consecuencias que se poden derivar da estrutura da poboación que reflicte a figura 2 (1 punto)

− Envellecemento

• Dedicar maiores recursos á asistencia de anciáns, aumento do gasto destinado ás pensións.

• Problemas para o mantemento do Estado do Benestar, os servizos sociais e sanitarios sofren una

maior presión.

• Retraso na idade de xubilación.

• Menor capacidade de innovación e incremento de modos de vida conservadores e risco de xerontocracia.

• Dificultade para asegurar o reposición xeracional.

− Leve recuperación demográfica

• Aínda insuficiente para evitar a crise demográfica que se prevé a medio prazo.

• Aumento da necesidade de servizos asociados aos primeiros grupos de idades.