Fomentadores cataláns asentados nas costas de Galicia na segunda metade do s. XVIII

Coa chegada dos fomentadores cataláns ás costas de Galicia, atraídos pola riqueza pesqueira da sardiña e pola posibilidade de negocio da mesma no Mediterráneo, onde sofría un esgotamento, comeza a industria conservera nas Rías Baixas. A importancia da pesca da sardina e do comercio do sal, produto básico para a conservación e salgadura das capturas, é moi antiga nas vilas costeiras de Galicia. En Pontevedra, durante a Baixa Idade Media, tiña importancia o cerco real como técnica de pesca da sardiña, máis tarde son os xeitos a arte de pesca preferida. En calquera caso o control gremial e a necesidade de colaboración de moita man de obra ocupan á maior parte da poboación costeira. Coa chegada dos cataláns cara 1768 prodúcese a adopción da xávega como utensilio de pesca máis produtivo e menos intensivo en man de obra que as anteriores técnicas, o cerco real e o xeito. Estes novos úteis de pesca  incrementan as capturas e foron un estímulo ao desenvolvemento das actividades de salgadura e conserveiras. Introdúcense tamén novas técnicas de tratamento da salgadura que incrementaron a produtividade do proceso. Además xeralizaron o salario como forma de remuneración  do traballo rachando co carácter gremial e corporativo que tiña a actividade anteriormente. Este troco de explotación e elaboración supuxo un choque de intereses que reflicte moi ben o texto de Cornide Saavedra, un ilustrado galego que defende o modo de produción artesanal fronte a explotación masiva dos cataláns.

«Vivía esta provincia en el seno de la paz y de la abundancia; gozaba de los frutos de su costa y suelo, sin la angustia de perderlos en el futuro; los exportaba en naves propias a los países extranjeros...; de repente se presentan los industriosos catalanes, esos holandeses del mediodía... que trastornan el comercio de sus naturales, dejándolos en una sujeción precaria, los empeñan en contratos que causan ruina y les anticipan en vinos y aguardientes el valor de su futuro trabajo, vician sus costumbres y fomentan la holgazanería...» Cornide Saavedra. 1774.